شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی در اندیشه ابنسینا
Authors
Abstract:
سقراط بر این باور بود که میان معرفت و فعل اخلاقی، هیچ شکافی وجود ندارد؛ چراکه معرفت انسان، موجب تحقق فعل میشود. ارسطو ضمن انتقاد از این نگره سقراط، علت شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی را ضعف اراده میدانست. ابنسینا نیز برخلاف سقراط، معرفت را شرط کافی فعل در نظر نمیگرفت؛ اما برخلاف ارسطو، تأثیر میل بر اراده را هم علت شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی نمیدانست؛ بلکه از نظر او، اراده ناشی از معرفت عقلانی، موجب تحقق فعل اخلاقی میشود. وی در تبیین مسئله شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی، چندین علت درونی و بیرونی را برمیشمرد که مانع از تحقق معرفت عقلانی در انسان میشوند. بنابراین اگر معرفت بر پایه سستی نظیر وهم و خیال ابتنا داشته باشد و از جنس عقل نباشد، فعل تحقق نمییابد و اگر هم تحقق یابد، غیراخلاقی است. علاوه بر این، ابنسینا با تفسیر عقلی از آیات و روایات، بر گفتههای خویش شاهد میآورد و درنهایت معتقد میشود که عواملی نظیر عبادت حقیقی، حاکمیت عقل بر سایر قوا و تحقق معرفت یقینی، موجب رفع شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی میشوند.
similar resources
ابن سینا و شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی
نظریه شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی یکی از مهم ترین مباحثی است که از گذشته تا به امروز مورد توجه اندیشمندان و فیلسوفان واقع شده است و تاثیر بسزایی در امر تعلیم و تربیت دارد. این بحث در آثار ابن سینا نیز مطرح شده است. ابن سینا فیلسوفی مسلمان است و دیدگاه مختص به خود را دارد. بنابراین تبیین این مساله از دیدگاه او در دو بعد عقلی و نقلی قابل بررسی است
شکاف میان معرفت اخلاقی و عمل اخلاقی از نظر ارسطو و غزالی
حیات اخلاقی انسان متشکل از دانسته ها و بایسته هاست، گاهی انسان علی رغم معرفت به خوبی و بدی برخلاف این معرفت عمل می کند. لذا بررسی علت شکاف میان معرفت اخلاقی و عمل اخلاقی امر بسیار مهمی است. ارسطو و غزالی از جمله کسانی هستند که دغدغه ی این امر را داشتند. ارسطو برخلاف سقراط که معتقد بود معرفت به خوبی و بدی ضرورتاً منجر به عمل می شود، چنین ضرورتی را نمی پذیرد و معتقد است عواملی باعث ایجاد شکاف میان...
15 صفحه اولمعرفت فطری و معرفت عقلی در اندیشه سید بن طاووس
تحلیل رابطه ایمان و معرفت از مهمترین مسائل انسانشناسی دینی است. سید بن طاووس از سویی بر نفی روشهای کلامی و استدلالی تصریح میکند و از سوی دیگر در مواردی پرشمار، بر عقل فطری تأکید کرده و از استدلالهای عقلی بهره جسته است. دیدگاه او بر جریانهای عقلستیز بعدی اثر جدی داشت. ازاینرو جمعبندی دیدگاه وی در نسبتسنجی استدلال عقلی و ایمان در حیات انسان دینی اهمیت مییابد. با کنار هم گذاردن...
full textرمزپردازی معرفت در اندیشه ملاصدرا
رمزپردازی روشی است که از دیرباز در دو ساحت عینی و معرفتی برای انتقال معانی استفاده شده است. در ساحت عینی یک پدیده به عنوان رمزی از یک حقیقت یا معنا تلقی میگردد و از کاربردهای مهم آن در عرصه معرفت بیان معانی و حقائق متافیزیکی در قالب رموز است؛ لذا همواره ادیان و مکاتب مختلف عرفانی و باطنی از این شیوه بهره بردهاند. در فرهنگ اسلامی نیز در آثار سهروردی و عرفا به شکل گستردهای این امر نمایان است. ...
full textبررسی معرفت شناختی قضایای اخلاقی در اندیشه اسلامی
معرفت شناسی اخلاق به عنوان یکی از مسائل فرا اخلاق و نوعی از معرفت شناسی مقید یا مضاف با نگاهی عقلی و از بیرون، مفاهیم و قضایای اخلاقی را مورد بررسی معرفت شناختی قرار می دهد. مسائل معرفت شناختی متعددی از قضایای اخلاقی می توان ارائه کرد که مهم ترین آنها توجیه یا معیار اثباتی صدق آنهاست. این رساله که نظریه بداهت قضایای اخلاقی را دنبال نموده است، با روشی کاملاً عقلی و معرفت شناختی ابتدا عقلی بودن و ...
15 صفحه اولنسبت معرفت آرمانی با معرفت دینی در اندیشه ملاصدرا
نوشتار حاضر در پی آن است تا به این مسئله پاسخ گوید که چه نسبتی میان معرفت آرمانی و معرفت دینی وجود دارد. برای این منظور مباحث گوناگون و پراکنده ملاصدرا در باب علم، عالم و معلوم در چارچوبی منظم بازسازی شده است. در این بازسازی منظم، علاوه بر اینکه جزئیات جدیدی از نظر ملاصدرا مطرح میشود، با نگاه جدیدی از ملاصدرا مواجه میشویم که نتیجه و حاصل بررسی علم، عالم و معلوم آرمانی از منظر اوست. به نظر می...
full textMy Resources
Journal title
volume 9 issue 31
pages 125- 144
publication date 2016-04
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
No Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023